GEOSENZORSKE MREŽE
GEOSENZORSKE MREŽE (GeoSensor Networks – GSN) – praćenje u realnom vremenu (Real-Time: RT) i blisko realnom vremenu (Near Real-Time: NRT) prirodnih promena: akvizicija, obrada i modeliranje geoprostornih podataka
STRUKTURA GSN – Osnovni elementi GSN su pojedinačni multifunkcionalni senzorski čvorovi (Sensor Nodes). Senzorski čvorovi se povezuju u komunikacionu mrežu formirajući na taj način geosenzorsku mrežu.
KLASIFIKACIJA TIPOVA GEOSENZORSKIH MREŽA
- Prema mobilnosti čvorova
- Statičke (čvorovi su nepokretni)
- Dinamičke (pokretni čvorovi)
- Prema načinu komunikacije
- Ožičene (Wired Sensor Networks, direktno napajanje)
- Bežične (Wireless Sensor Networks – WSN, baterijsko napajanje)
- Prema načinu upravljanja
- Centralizovano upravljanje (ožičene SN)
- Decentralizovano upravljanje (WSN)
- Prema lokalizaciji čvorova
- bez poznatih koordinata čvora
- sa poznatim koordinatama čvora
KLASIFIKACIJA ZADATAKA GEOSENZORSKIH MREŽA – Tipovi prirodnih fenomena koji se prate geosenzorskim mrežama u RT i/ili NRT: OBJEKTI I POLJA
- Prostorno-vremensko praćenje MOBILNIH OBJEKATA (više pojedinačnih ili u grupi)
2. Prostorno-vremensko praćenje POLJA (događaj je unutar mreže)
3. Prostorno-vremensko praćenje IVICA (događaj je delimično u mreži)
4. GSN – PRIMENA U GEOMATICI – Real-Time (RT) i Near Real-Time (NRT) MONITORING DEFORMACIJA
- Monitoring deformacija podrazumeva praćenje dimenzija i pozicija objekata i/ili terena i jedan je od standardnih zadataka geodezije
- Proširenje standardnog (periodičnog) monitoringa deformacija na monitoring deformacija u realnom (RT) i blisko realnom vremenu (NRT) obezbeđuje se primenom GSN – standardni zadatak GEOMATIKE
- Deformacija predstavlja promenu oblika objekta (istezanje, sabijanje ili neki drugi tip promene oblika) i/ili njegove pozicije, kao i promenu pozicije i/ili strukture terena. Najčešće je uzrokovana zbog dejstva nekog vida naprezanja, ali može biti uzrokovana promenom temperature i vlage okruženja
- Primena GSN za monitoring deformacija
- Objekti: MOSTOVI, BRANE, ZGRADE, TUNELI (plašt)…
- Teren: KLIZIŠTA, NASIPI, OTVORENI KOPOVI, TUNELI (zemljište)…
- SAVREMENE TEHNOLOGIJE ZA RT/NRT MONITORING DEFORMACIJA
- GEODETSKI SENZORI
- GNSS uređaji
- Robotizovane totalne stanice
- Digitalni niveliri
- Laserski skeneri
- GEOTEHNIČKI I DRUGI SENZORI
- inklinometri
- piezometri
- senzori sile
- akcelerometri
- ekstenzometri
- kamere
- senzori zagađenja vazduha/vode/zemljišta
- meteo senzori
- …
- KOMUNIKACIONE TEHNOLOGIJE
- Wireless komunikacija
- Web tehnologije
- OPREMA i SOFTVER
Laboratorija za geoinformatiku poseduje sledeće uređaje i softver za akviziciju podataka u okviru analize rada geosenzorskih mreža
- Senzori – HARDVER
- Mreža permanentnih stanica APOS-NS (Teritorija AP Vojvodine, 9 prijemnika)
- Robotizovana totalna stanica
- Digitalni nivelir
- Terestrički laserski skener
- GNSS uređaji
- Tiltmetar
- Piezometar
- Senzori sile
- Dvoosni akcelerometri
- Obrtni enkoder (inkrementalni)
- Termopar N type
- Meteo senzor (temperatura i pritisak)
- Praćenje deformacija u RT/NRT – SOFTVER
- Licencirani softver: Leica GeoMos
- Softver za programiranje Data Loggera
- Razvoj sopstvenih modula za analizu i obradu
- Komunikacije
- Data logger
- COM server
- PRIMENE GEOSENZORSKIH MREŽA – PROJEKTI
7.1 Praćenje u RT/NRT dinamičkih i statičkih opterećenja konstrukcija (zgrade, mostovi, brane)
Merenje statičkih/dinamičkih naprezanja primenom mernih traka
Merenje vibracija nastalih naprezanjem konstrukcija primenom akcelerometara
7.2 Praćenje u RT/NRT promena u strukturi zemljišta (klizišta, nasipi, otvoreni kopovi)
Fizički model klizišta
Merenja podužnih i poprečnih pomeraja primenom robotizovane totalne stanice
Merenje ugovnih pomeraja primenom tiltmetra
Merenje nivoa podzemnih voda piezometrom